Mô hình vai đầu vai - head and shoulders

Mô hình vai đầu vai - Head and Shoulders.

Mô hình vai đầu vai có lẽ là mô hình nổi tiếng nhất của tất cả các mẫu. Nó hình thành ở đầu và đáy của một xu hướng thị trường như là một sự hình thành đảo ngược xu hướng. So với các Mô hình khác, chẳng hạn như tam giác, vai đầu vai là một trong những mô hình đáng tin cậy nhất. Mô hình Vai đầu vai bao gồm 3 đỉnh dạng chữ A, trong đó đỉnh đầu tiên và đỉnh thứ 3 có độ cao gần như ngang nhau và đỉnh ở giữa (đỉnh thứ 2) thì cao hơn đỉnh 1 và đỉnh 3. Mô hình Vai đầu vai có 2 nách hoặc 2 đáy là những mức giá thấp nhất, chúng nằm giữa đỉnh vai đầu tiên và đỉnh đầu ở giữa và (giữa đỉnh đầu ở giữa) với đỉnh vai cuối cùng.

Video phân tích mô hình vài đầu vai

Yếu tố cấu thành mô hình head and shoulders cụ thể với các thành phần như sau:

·         Vai trái: Thời điểm bắt đầu hình thành xu hướng tăng giá chứng khoán, kết hợp với khối lượng giao dịch lớn. Sau khi tạo đỉnh đầu tiên của giá chứng khoán, thị trường sẽ có điều chỉnh giảm tạo đáy.

·         Đầu ở giữa: Từ điểm đáy của vai trái, giá chứng khoán bắt đầu tăng trở lạnh, tạo đỉnh và cao hơn đỉnh của vai trái. Đi kèm với đó là khối lượng giao dịch cũng tăng mạnh, thấp hơn hoặc bằng giai đoạn tạo đỉnh vai trái. Sau khi tạo đỉnh, giá lại bắt đầu điều chỉnh đi xuống tạo đáy ngang bằng với đáy đầu tiên. Khi nối 2 đáy của vai trái và đầu lại có thể tạo thành đường neckline.

·         Vai phải: Thời điểm cố gắng phục hồi của mã chứng khoán. Lúc này, từ đáy giá sẽ tăng dần trở lại, tạo đỉnh nhưng chỉ cao bằng đỉnh vai trái với khối lượng thấp hơn so với trước đó. Điều này cho thấy sự phục hồi tăng này yếu, người mua không còn hào hứng mua vào. Sau đó, giá sẽ quay đầu giảm, đồng thời phá vỡ đường viền neckline và báo hiệu xu hướng giá đi xuống.

·         Đường viền cổ: Là đường nối hai đáy của mô hình, đóng vai trò rất quan trọng trong mô hình, Nó là mức hỗ trợ khi dự đoán mô hình vai đầu vai giảm giá. Đặc điểm đường viền cổ có thể thẳng nằm ngang hoặc hơi vênh.

 

Theo nghiên cứu của Bulkowski vào năm 2005, với mức giá giảm trung bình tối đa là 22%, mô hình Vai đầu vai được xem là mô hình giá tốt nhất trong giai đoạn thị trường tăng. 

Các loại mô hình vai đầu vai.

Đường cổ là đường nối giữa hai nách đáy của mô hình này. Có ba kiểu mẫu đối với mô hình Vai đầu vai đảo ngược vì nó liên quan đến đường cổ này: Nếu đáy vai thứ hai cao hơn đáy vai đầu tiên, thì đó là một mô hình vai đầu vai có đường cổ dốc lên. Nếu đáy vai thứ hai thấp hơn đáy vai đầu tiên, thì đó là một mô hình vai đầu vai có đường cổ dốc xuống. Còn nếu đáy vai thứ hai ngang bằng với đáy vai đầu tiên, thì đó là một mô hình vai đầu vai có đường cổ ngang tiêu chuẩn.

Mô hình vai đầu vai phức hợp.

Thỉnh thoảng trận chiến giữa người mua và người bán trở nên phức tạp. Điều này dẫn đến sự hình thành cái mà chúng ta gọi là Mô hình vai đầu vai phức hợp, với mô hình có nhiều vai trái hoặc nhiều vai phải hay thậm chí là nhiều vai trái và nhiều vai phải, trái ngược với bình thường là chỉ có một vai trái và phải. Phần đầu chính nó có thể là đỉnh vai đầu vai của chính nó.

Một sự hình thành đầu và vai có thể đem lại nhiều đặc tính khác nhau. Khi điểm đột phá chỉ ra sự nghiêm trọng, thì sự tự nhiên của vai phải xứng đáng có một sự chú ý thêm. Sau tất cả, đó là một cái bẩy mà giá sẽ giảm, hình 7 chỉ ra ba khả năng mà thể hiện một trận chiến thú vị giữa người bán và người mua.

 

Không có sự giới hạn lý thuyết nào để kéo dài sự phức hợp trong một Mô hình vai đầu vai. Sự biến động của thị trường là khó lường, nên trong thực tế mô hình vai đầu vai biến động rất phức tạp, khó nhận biết vì chúng hoặc có nhiều vai trái hoặc nhiều vai phải hay thậm chí là nhiều vai trái và nhiều vai phải trong một biểu đồ. Do đó, chúng ta cần quan sát kỹ và chỉ xác nhận mô hình hoàn thành khi giá đã thực sự phá vỡ.

 

Sự thể hiện đầu tiên mà chúng ta gọi là một sự điều chỉnh vai phải. Điều này phát triển khi nó cho thấy như thể vai phải đang phát triển theo một cách mất kiểm soát. Giá tăng rồi giảm tạo nhiều đáy và nhiều đỉnh một cách rõ ràng nhưng không tạo thành đỉnh của vai. Sau đó giá phá vỡ một cách sai lầm trong sự kháng cự của sự hình thành của xu hướng trước đó tạo đỉnh vai phải. Hành động lưỡi cưa này đang bị làm cho suy yếu đối với thị trường tăng và giảm giá. Vì thế tính dễ biến động gây nên sự sụt giảm rất hiểm hóc. 

Ví dụ B trong hình minh họa số lượng không ổn định dẫn đến giá giảm mạnh mẽ. Vấn đề với loại mô hình này đó là sự phá vỡ thường bị kéo theo bởi những hành động biến động. Mô hình cho thấy, mô hình vai đầu vai không nhất thiết là một đỉnh vai trái và một đỉnh vai phải, mà mỗi bên vai thường biến động rất nhiều lần tăng giảm giá tạo nên nhiều đỉnh và đáy trước khi tăng lên đạt đỉnh đầu. Sau đó, giá lại giảm lại từ đỉnh đầu và biến động tạo thành vai phải với nhiều đỉnh và đáy, trước khi phá vỡ xuống dưới đường hỗ trợ neckline.

Ví dụ thứ 3 trong hình đưa ra mô hình vai phải được kiểm soát nhiều hơn. Trong ví dụ này, vai phải giá hình thành một hình tam giác. Đầu tiên, bạn có thể nhìn thấy sự tập hợp đang trở nên yếu hơn khi giá liên tục tăng giảm với mức đáy cao hơn và đỉnh thấp hơn so với đỉnh vai phải. Thứ hai, xu hướng càng thấp đưa ra một tiêu chuẩn hoàn chỉnh trái ngược với cái để bán ra. Cuối cùng, nếu hình tam giác thất bại, có một sự dừng lại hợp lý có thể xảy ra tại một điểm rất gần, ví dụ trên đường xu hướng phía trên. Cũng giống như vậy, sự tự nhiên của đường thẳng neckline chỉ ra sự cân bằng ổn định giữa người mua và người bán. Nếu điều này được giải quyết theo người bán, ngụ ý xu hướng giảm của toàn bộ sự hình thành này chỉ ra một sự sụt giảm.

Những đặc điểm làm tăng độ hiệu quả của mô hình Vai đầu vai.

Mô hình vai đầu vai có hiệu quả hơn khi có những đặc điểm như sau:

• Đặc trưng của mô hình vai đầu vai là mô hình đảo chiều xu hướng, nên xu hướng tăng giá trước khi mô hình hình thành càng mạnh thì giá đảo chiều sau khi  mô hình hoàn thành càng giảm mạnh.
• Độ lớn tăng Giá trước khi mô hình hoàn thành càng lớn thì độ lớn của giảm giá đảo chiều sau khi mô hình hoàn thành càng lớn.
• Mô hình với đường viền cổ chếch lên thì có hiệu suất đảo chiều tốt nhất và giảm giá cũng mạnh nhất.
• Vai bên trái cao hơn vai bên phải cho hiệu suất đảo chiều tốt hơn.
• Như một quy luật chung, Mô hình càng phức tạp, trận chiến giữa người mua và người bán càng mạnh mẽ và trận chiến càng mạnh mẽ thì sự quan trọng của xu hướng mới khi nó mới bắt đầu càng nhiều.
• Mô hình vai đầu vai có thể được hình thành trong 10 -15 phút hoặc cần đến cả thế kỷ để phát triển. Nói chung, thời kỳ càng dài, số lượng phân phối càng nhiều, và do đó xu hướng giảm càng kéo dài.

 

Tâm lý của mô hình Vai đầu vai.

Tâm lý giao dịch trong mô hình Vai đầu vai được giải thích như sau: Mô hình Vai đầu vai, mô hình Head and Shoulders, xuất hiện trong một xu hướng tăng, khi vai trái đã tạo thành một đỉnh cao hơn cho xu hướng tăng đó. Đáy đầu tiên sau vái trái chỉ là một sự hồi lại đã được dự kiến trong một xu hướng tăng. Từ đó giá tiếp tục theo hướng tăng và tạo ra thêm một đỉnh (tạo ra phần đầu). Cho đến giờ, mô hình đầu vai thật ra không hoàn toàn là mô hình một đầu và hai vai; nó chỉ là một đỉnh cao hơn, với một khoảng hồi giảm ngắn và một đỉnh thứ hai cao hơn nữa trong một xu hướng tăng. Tuy nhiên, vấn đề bắt đầu phát sinh tại đáy thứ hai hay vai phải.

 

Đối với một đường cổ chếch xuống, đáy thứ hai được tạo ra bởi sự hồi lại theo sau đỉnh đầu tạo mức giá cao hơn vai trái và đáy này thấp hơn nhiều so với dự kiến. Vì đáy thứ hai tạo một mức giá thấp hơn và định nghĩa của xu hướng tăng là giá tạo ra các đỉnh và đáy cao dần, như vậy về mặt phân tích kĩ thuật thì ta thấy xu hướng tăng đã kết thúc và xu hướng giảm mới có thể bắt đầu. Việc đỉnh vai phải thấp hơn so với đỉnh đầu xác nhận sự kết thúc của xu hướng tăng bởi vì ta có một đáy và đỉnh thấp hơn, một trong những dấu hiệu nhận biết quan trọng của xu hướng giảm.

 

Tuy nhiên, đối với mô hình đầu vai của một đường cổ chếch lên, đáy thứ hai được tạo ra bởi sự hồi lại từ đỉnh đầu vẫn còn là một đáy cao hơn và cho thấy xu hướng tăng vẫn còn nguyên vẹn. Trader chỉ nên lo lắng khi vai phải không thể tạo ra một đỉnh cao hơn nữa. Khi đường cổ bị phá vỡ xuống phía dưới tại một mô hình Head and Shoulders có đường cổ chếch lên, về cơ bản thì các đường hỗ trợ chếch lên của xu hướng tăng trước đó cũng đã bị phá vỡ.

 

Tâm lý học nằm dưới sự hình thành đầu vai sẽ phụ thuộc rất nhiều vào khung thời gian được xem xét. Nếu nó phát triển trên một biểu đồ hàng tuần sau một sự tập hợp kéo dài kéo dài vài tháng hoặc lâu hơn, thì những người có xu hướng lạc quan có thể sẽ bị nhầm lẫn hơn trong tâm lý học của đám đông hơn là khi một cái vai đầu vai được nhận dạng, một biểu đồ thanh 10 phút. Không có gì ngạc nhiên khi sự suy giảm của tín hiệu vai đầu vai trên biểu đồ tuần sẽ cao hơn nhiều, bởi vì con lắc tâm lý tăng lên theo Mô hình sẽ mất nhiều thời gian hơn để đi đến cực giảm, từ đó có thể dự đoán đảo ngược. Tuy nhiên, có những đặc điểm chung trong việc phát triển các Mô hình áp dụng cho tất cả các khung thời gian. Sự khác biệt là các Mô hình nhỏ hơn trên biểu đồ trong ngày giống như một cái vỗ tay bị lãng quên nhanh chóng, trong khi các Mô hình nhiều năm trên các bảng xếp hạng hàng tháng là lâu hơn một như cắt cụt thân thể.

Mục tiêu giá của Mô hình Vai đầu vai .

 

Công thức đo lường cho sự hình thành giá này là chiều sâu tối đa của Mô hình, trong trường hợp vai đầu vai có nghĩa là khoảng cách giữa đỉnh của đầu và đường viền cổ. Mục tiêu này sau đó được hướng xuống từ đường viền cổ tại điểm phá vỡ. Sau đó Mô hình càng sâu hơn, dấu hiệu giảm giá của nó càng lớn khi nó đã được hoàn thành. Đôi khi việc hoàn thành vai đầu vai sẽ được theo sau bởi một xu hướng giảm khá lớn; đôi khi ảnh hưởng tiêu cực của Mô hình sẽ nhanh chóng bị hủy bỏ khi hoàn thành một cơ sở. Điều này có nghĩa là bạn không nên cho rằng tất cả các phá vỡ đều tạo ra mức giảm giá lớn. Luôn luôn giữ một tâm trí cởi mở khi các điều kiện kỹ thuật thay đổi.

Kirk Patrick và Dahl Quist (2010) cho rằng giá phá vỡ đường cổ sẽ kích hoạt tín hiệu bán và họ đồng thời cũng cảnh báo rằng đừng bao giờ giao dịch với mong đợi tín hiệu bán vượt đường cổ bởi vì nguy cơ thất bại rất lớn; họ cũng đề nghị mục tiêu giá để chốt lời bằng với chiều cao của mô hình trừ giá phá vỡ, tức là giá cao của đỉnh đầu trừ giá tại điểm thấp nhất của hai đáy. Tuy nhiên, Bulkowski đề nghị một mục tiêu nhỏ hơn:

• Mục tiêu giá của mô hình Vai đầu vai phá vỡ xuống dưới:

Giá mục tiêu bằng Giá phá vỡ trừ đi ((Giá đỉnh đầu trừ Giá đường cổ) nhân 55%). Tức giá mục tiêu bằng giá phá vỡ trừ đi 55% chiều cao mô hình. 

Cách giao dịch với mô hình vai đầu vai.

Khi xuất hiện mô hình vai đầu vai, các nhà đầu tư có thể xác định thời điểm vào lệnh. Có 2 cách giao dịch phổ biến khi mô hình vai đầu vai xuất hiện như sau:

 

Trường hợp thứ 1: Chờ giá phá vỡ và đóng nến ở dưới đường viền cổ neckline, bắt đầu tiến hành vào lệnh bán hay short. Lệnh dừng lỗ đặt ở phía trên đường viền cổ.

 

Trường hợp thứ 2:  sau khi giá phá vỡ đường viền cổ, Chờ giá điều chỉnh lại đường viền cổ, nếu giá không phá vỡ qua đường viền cổ neckline và tiếp tục giảm xuống thì mô hình vai đầu vai thuận đã được hình thành. Trong trường hợp này giá sẽ giảm mạnh hơn rất nhiều so với lần phá vỡ neckline đầu tiên. Chúng ta đặt lệnh bán hay short khi giá điều chỉnh lại đường viễn cổ nhưng không phá vỡ đường này. Lệnh dừng lỗ đặt ở phía trên đường viền cổ.

 

Trong cả 2 trường hợp chúng ta đóng vị thế khi giá đạt giá mục tiêu theo công thức bulkowski hoặc giá mục tiêu bằng với chiều cao mô hình trừ đi giá phá vỡ. Trong một số trường hợp, chúng ta cần xem xét về các đường hỗ trợ trong quá khứ hoặc xu hướng của mô hình mạnh hay yếu để tìm điểm chốt lời phù hợp.